Kitap adı: Kadın Budalası (Ebedi Koca)
Yazar adı: Fyodor Mihayloviç Dostoyevski
Orijinal adı: Вечный муж
Ülke: Fransa
Özgün dili: Fransızca
Anadilinde 1. Baskı:
Okuduğum baskı: Bordo Siyah Klasik Yayınlar, 2003, Çeviri: Ali Ateşoğlu
Velçaninov, Pavel Pavloviç, küçük Liza, Zahlebininlerden Nadya ve Aleksi İvanoviç...
Dostoyevski'yi genellikle "Suç ve Ceza" ile tanırız fakat bu eseri nedense pek popüler olmamış, yazarın diğer yapıtlarına kıyasla. Sanırım doğru kelime popüler olmamak değil de keşfedilmemek olacak çünkü Dostoyevski'nin eserlerinin her biri ayrı bir deniz, deryadır benim nazarımda. Şayet "Kadın Budalası"nı okumazsan, yalnızca bu adam buraya gitmiş, bu kadınla tanışmış, bunu yaşamış gibi yorumlar kalacaktır zihninde. Halbuki bu romanda büyüleyici bir derinlik mevcut, üsluptan kaynaklandığına ve içerikte verilmeye çalışılan mesajla taçlandırıldığına inandığım. Şöyle anlatayım; kişilerin basit durumlarda verdikleri tepkiler o kadar olağanüstü işlenmiş ki; okurken hem o an o odada bir köşede oturup olayı dışarıdan tarafsız bir gözle izleyebiliyorsun, hem de her bir bireyin zihnine girerek mantığı ile duyguları arasındaki ikilemlerine kadar inceleme fırsatı bulabiliyorsun ve tahmin edersin ki tüm bu analizleri bir arada yaparken romanın tadını çıkarmaktan geri kalmıyorsun çünkü Dostoyevski bu konuda bir deha... Tüm bunların yanı sıra Rus toplumunun sorunlarına değinmeyi de ihmal etmemiş yazar.
Bu romanında üzerinde durduğu konuları daha çok küçük yaştaki kızlara karşı erkeklerin kabul edilemez yaklaşımları, sınıf ayrımının aşkın bile önüne geçebilecek kadar güçlü oluşu, ahlak anlayışının farklılıkları, dostluk ile düşmanlık arasında gelgitler yaşayan büyüklerin intikamı için küçük çocukların bile harcanması olarak sınıflandırabilirim. Bir tane daha ve en önemlisi bence; yüzüne baktığımız, evine girip çıktığımız fakat hâlâ yabancılardan bile daha çok güvensizlik duyduğumuz insanlar ve genellikle bu güvensizliği boşa çıkarmayacak karışılıklı hainlikler...
"Kadın Budalası, Dostoyevski'nin dünya çapında etki yapmış kitaplarından biridir. Dünya edebiyatının en önemli yazarlarından biri olan Dostoyevski kitaplarında insan ruhunun derinliklerini ve toplumsal yaşamın karmaşık doğasını konu edinir. Toplum birey ilişkilerini nakış gibi işleyen yazar, unutulmaz eserler vermiştir. Felsefi örgüye sahip olan eserleri evrensel bir anlama sahiptir. Güncel yaşamın sorunları üzerine düşünürken bu evrensel eserlerden yararlanmak bir zorunluluktur.
Kadın Budalası: Erkeklerin Trajedisi."
(Dostoyevski 2003: Arka Kapak Yazısı)
Romanın içeriğinin kısa bir özetini bırakıyorum aşağıya:
Velçaninov, geçmişte sıkı dostu olan Pavel Pavloviç'in eşiyle yasak aşk yaşar fakat bu durum yıllar sonra Pavel Pavloviç'in çıkıp gelmesiyle Velçaninov'un tekrar karşısına çıkar. Pavel Pavloviç'in eşi ölmüştür ve kızları aslında Velçaninov'un kızıdır. Küçük Liza'yı Velçaninov'a bırakır Pavel fakat Liza bu terk edilişi kabullenmez ve vefat eder. Pavel Pavloiç, Velçainov'a hem büyük bir sevgi ve saygı beslemektedir hem de intikam ateşiyle yanmaktadır. Olaylar, Pavel'in lise çağındaki bir kızla evlenmek istemesi ve onu Velçaninov ile tanıştırarak Velçaninov ile uğraşmayı sürdürmesi ile devam eder. Aradan yıllar geçer ve Pavel Pavloviç o liseli kızla evlenemediği için kendine emirler yağdıran bir kadınla evlenir ve yıllar sonra Velçaninov ile tekrar karşılaşır...
Romanın içinden birkaç hoş alıntı, aklında kalsın diye:
"Acımı içiyorum ve bundan sarhoş oluyorum." (Dostoyevski 2003: 25)
"Şairin dediği gibi:
'Büyük Patrokl'a olacak oldu,
Alçak Tersit ise daha yaşıyor!' " (Dostoyevski 2003: 69)
"Sonuçta bu adam bir komedyen mi, bir ahmak mı, yoksa sadece bir 'Kadın budalası' mı?" (Dostoyevski 2003: 119)
"Tanrı'ya edilen ibadetle Çar'a edilen hizmet hiçbir zaman karşılıksız kalmaz." (Dostoyevski 2003: 133)
"Size takılıyorlarsa, bunun sebebi, herkesin gülüp eğlendiği bir sırada sizin somurtmanızdandır." (Dostoyevski 2003: 135)
"...ama şimdi güneşi Batıdan bekliyoruz." (Dostoyevski 2003: 189)
NOT: Kitap bazı yayınevlerinde "Kadın Budalası", bazı yayınevlerinde ise "Ebedi Koca" ismiyle yayınlanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder